z gruntu
  • Tautologie
    18.04.2016
    18.04.2016
    Serdecznie proszę o rozwianie wątpliwości, czy (opierając się na podanej niżej definicji) stwierdzenia piekielne piekło oraz owych i tych możemy uznać za tautologie?
    Definicja (SJP): „1. wyrażenie złożone z wyrazów o takim samym lub bardzo podobnym znaczeniu, zwykle oceniane jako błąd, np. cofać się w tył; pleonazm, tautologizm”.

    Z wyrazami szacunku
    Alicja Chlebica
  • Tłumaczenia ukraińskich nazw własnych instytucji

    23.11.2023
    23.11.2023

    Szanowni Państwo,

    na wielu stronach internetowych tłumaczy się ukraińskie nazwy własne w sposób, który jest moim zdaniem kalką językową. Pisze się przykładowo: Narodowa Akademia Nauk Ukrainy czy Lwowska Narodowa Naukowa Biblioteka Ukrainy. W moim odczuciu powinno się te nazwy tłumaczyć: Ukraińska Narodowa Akademia Nauk i Ukraińska Narodowa Biblioteka Naukowa we Lwowie.Jeśli się mylę, bardzo proszę o wyprowadzenie mnie z błędu.

    Z poważaniem

    Paweł J.

  • tłumaczenie imion
    10.09.2011
    10.09.2011
    Dzień dobry!
    Gdy w powieści występują imiona francuskie, które mają odpowiedniki polskie (np. Irene, Camille, Vincent, Jean-Marie, Lucien), należy je tłumaczyć? Niektóre z nich brzmią śmiesznie (np. Irena, Lucjan, Jan-Maria to imiona kojarzące się w Polsce ze starszymi osobami, nie z przebojowymi trzydziestolatkami), a niektóre, np. Kamila, wpasowują się świetnie w polską odmianę. Czy można zatem przetłumaczyć tylko niektóre z nich? Jaki obrać klucz?
    Dziękuję za odpowiedź
  • włączyć czy załączyć?

    24.03.2021
    12.11.2011

    Szanowni Państwo,

    czy silnik można załączyć, czy tylko włączyć? Spotkałem się nazewnictwem załączony na schemacie elektrycznym, którego autor argumentuje, że jest to wersja dopuszczalna, gdyż opisy włączony i wyłączony są ze sobą mylone, szczególnie jeśli na schematach występują tylko skróty niniejszych wyrazów.

  • wybić
    19.03.2003
    19.03.2003
    Jakie jest archaiczne, siedemnastowieczne znaczenie wyrazu wybić? Jak należy go rozumieć w zdaniu, pochodzącym z dokumentu datowanego XVII wiekiem: „Wybicie z dóbr albo gruntu…”?
    Dziękuję.
  • W zasadzie

    25.05.2022
    25.05.2022

    W planie zagospodarowania przestrzennego zapisano, że budynki mają być „w zasadzie parterowe”. Urzędnik powołując się na słownik języka polskiego odczytuje to jako: właściwie, zasadniczo, w gruncie rzeczy i jego zdaniem nie pozwala to na dowolną interpretację ilości kondygnacji. W moim rozumieniu wymóg wskazujący, że budynek ma być „w zasadzie parterowy” dopuszcza jednak jakieś odstępstwo, na przykład, jak w moim przypadku, umieszczenie poddasza użytkowego nad 1/3 powierzchni parteru.

  • altmed, altprawica
    10.07.2020
    10.07.2020
    Szanowna Poradnio!
    Czy mogłabym prosić o odniesienie się do zyskującej na popularności cząstki alt (alternatywny)? Pojawia się ona m.in. w takich słowach jak alt-med/altmed czy alt-prawica/altprawica. Który z zapisów należałoby stosować w publikacjach książkowych i artykułach w prasie?
    Serdecznie pozdrawiam
    Mira Perlińska
  • arbitralny

    6.10.2023
    6.10.2023

    Czy słowo arbitralny może oznaczać «nieuzasadniony»? Często spotykam się z takim użyciem (arbitralny dobór przykładów itp.) w pracach naukowych i innych tekstach, ale w SJP go nie znajduję. Czy to kalka z angielskiego arbitrary?

  • Bacholin
    11.09.2008
    11.09.2008
    Witam,
    tuż za miasteczkiem są podmokłe tereny o nazwie Bacholin. Było tam i jeszcze jest sporo strumyków. Czy może to mieć związek z niemieckim słowem Bach (strumyk)?
    Pozdrawiam,
    Jan Drygas
  • Badanie artystyczne

    3.03.2021
    3.03.2021

    Zwracam się z uprzejmą prośbą o wyjaśnienie poprawności wyrażenia  badanie artystyczne  na gruncie języka polskiego. Wyrażenie to przejmujemy jako tłumaczenie z jęz. angielskiego  artistic research  (funkcjonującego w dokumentach dotyczących badań artystycznych) na potrzeby serwisu internetowego poświęconego publikacjom z zakresu sztuki muzycznej.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego